Op 11 juni bezocht ik het Congres ‘Een nieuwe Generatie Ouderen’.
Het was een congres voor zorgmedewerkers, vrijwilligers, ouderenorganisaties en ouderen vooral over het onderwerp van de toenemende vergrijzing en de afnemende aantallen betaalde krachten die in de zorgsector werken.
Blue Zones
Daartoe wordt aan oplossingen gedacht o.a. via dit congres door o.a. meer inzet van vrijwilligers, digitale hulp en langer gezond laten blijven van de ouderen.
Ik wil hierbij mijn aandacht vestigen op het leren van de ‘Blue Zones’ in de wereld die voor ons in ons eigen Hoorn/ Blokker/Zwaag een voorbeeld en inspiratie kan zijn. Op het ogenblik is een mooie documentaire serie van zes afleveringen te zien op Netflix ‘Live to 100 – Secrets of the Blue Zones’. De zogenaamde Blue Zones zijn regio’s in de wereld waar mensen uitzonderlijk oud worden – vaak ouder dan 90 of zelfs 100 jaar – en waar ze dat doen in goede geestgelijke en lichamelijke gezondheid. De vijf bekende Blue Zones zijn:
1. Okinawa (Japan)
2. Sardinië (Italië)
3. Nicoya (Costa Rica)
4. Ikaria (Griekenland)
5. Loma Linde (Californië/VS, zevendedagadventisten)
Gezond oud worden
Voor ouderen – en eigenlijk mensen van alle leeftijden – kunnen we veel leren van hoe deze mensen leven. Hier zijn de belangrijkste lessen:
• Natuurlijke beweging
Blue Zone-bewoners doen geen intensieve fitness, maar blijven in beweging op een natuurlijke manier: wandelen, tuinieren, klussen, fietsen en traplopen.
Bewegen is geïntegreerd in hun dagelijkse leven.
• Overwegend plantaardig dieet
Blue Zones eten is rijk aan groenten, fruit, peulvruchten, volle granen, noten. Weinig toegevoegde suikers. Vooral plantaardig voedsel, beperkte hoeveelheden vlees, soms een paar keer per maand.
• Matigheid – ook aan tafel
In Okinawa gebruiken ze: hara hachi bu: eten tot je voor 80% vol zit. Eet langzaam en met aandacht en stop op tijd.
• Stressreductie en rustmomenten
Meditatie, siësta, bidden, tuinieren en sociale contacten.
• Sterke sociale banden
Investeer in betekenisvolle relaties en zoek verbinding met je omgeving.
• Zingeving (doel in het leven)
In Nicoya heet het Plan da Vida. Mensen hebben een reden om ’s ochtends op te staan, ook op hoge leeftijd. Zoek of blijf zoeken wat jouw leven betekenis geeft- dat kan vrijwilligerswerk, een hobby, zorgen voor kleinkinderen/mantelzorg of spiritualiteit zijn.
• Respect voor ouderen
In Blue Zones maken ouderen vaak nog deel van het gezin of de gemeenschap. Ze blijven actief, gewaardeerd en worden niet aan de kant gezet.
Wat we van de Blue Zones kunnen leren dat gezond oud worden over het algemeen geen toeval is maar het resultaat van dagelijkse gewoontes, sociale structuren en een zinvol leven.
Zorgzame buurten
Tijdens het Congres in Nieuwegein werd veel aandacht gegeven aan
zorgzame buurten. Hier in Hoorn denk ik dat de Perelaer in Zwaag en b.v. de huiskamer van Betsy Perk en de woongemeenschappen Koopvaarder, My Awita, Prieel en de Stolp bij elkaar, eten samen, drinken gezamenlijk koffie en doen mee aan activiteiten op deze plekken.
De televisieserie op Netflix laat zien in de laatste aflevering, deel 6, dat tegenwoordig in Singapore, een stad met meer dan 5 miljoen inwoners, daar de mensen het oudst van de wereld worden. Mensen gaan daar nauwelijks met de auto, gebruiken vooral OV en lopen of fietsend. Er is veel woningbouw met ontmoetingsruimtes met gezamenlijke voorzieningen en er is gym/Tai Chi in de openbare ruimte.
Singapore is een moderne druk bevolkte stad, dus: ook in onze bevolkte drukke leefomgeving kunnen we zorgzame buurten maken. Het is mogelijk om gezonder en plezierig oud te worden!
Conny Ligthert